آجر نسوز ( آجر نسوز صنعتی )

آجر نسوز ( آجر نسوز صنعتی ) (Fire brick)

بطور کلی آجر نسوزها را میتوان بر اساس شکل فیزیکیشان طبقه بندی کرد. این مواد میتوانند نسوزهای شکل داده شده ( آجر نسوز، آجر نسوز صنعتی ) و یا بی شکل باشند.

آجر نسوز و مواد نسوز برای جداره کردن و ساخت دیرگدازهای بی عیب کوره، چه از طریق متخصصان بنایی با تجربه که بر روی کوره‌هایی با تولید بالا کار می‌کنند و چه پیمانکاری که کوره زباله سوز برای شهرداری می‌سازد، با ایده‌های اصولی که جهت عملکرد رضایت بخش محصول نیاز هستند، آغاز می‌گردد.

آگاهی از مواد بکار رفته در آجرها کمک شایانی برای بکار بردن آنها در سطوح مختلف می‌شود. چرا که مواد اولیه بکار رفته در آنها تعیین کننده خواص مورد نیاز بوده و نمی‌توان فروش آجر نسوز را تنها به یک مدل آجر اختصاص داد.عموماٌ نسوزهای شکل داده شده به عنوان انواع آجر نسوز و نسوزهای بی شکل به عنوان نسوزهای مونولیتیک یا سیمان نسوز معروفند.

آجر نسوز صنعتی ( آجر صنعتی ، آجر کوره ) یکی از فرآورده‌های نسوز بوده که مقاومت بسیار مناسبی در برابر حرارت داشته و در کوره‌ها، محفظه ها، زباله‌سوزها و هر کجا که دمای بالا دارد استفاده می‌شود.

انواع آجر نسوز که معمولا استفاده می‌شوند عبارتند از:

1. آجرهای عایق
2. آجرهای آلومینی
3. آجرهای کرندومی
4. آجرهای منیزیتی
5. آجرهای شاموتیاگر

آجر نسوز صنعتی ( آجر صنعتی ، آجر کوره ) چیست؟

آجر نسوز محصولی است که دارای شکل و اندازه‌ای مشخص است. اندازه و ابعاد آجرهای نسوز از قوانین استانداردی پیروی می‌کند، اما می‌توان با قالب سازی که شامل هزینه های اضافی می‌شود، برحسب نیاز آجرهایی با شکل و اندازه متفاوت تولید کرد.

آجرهای نسوز از خاک‌های متفاوت و با کیفیت ساخته می‌شوند و به رنگ های مختلفی موجود هستند. هر رنگی نشان دهنده مواد بکار رفته در آن است. برای مثال آجر آلومینا بالا رنگ زرد روشن ( رو به سفیدی ) داشته و آجر شاموتی رنگ زرد به حالت قهوه‌ای سوخته است.

آجر نسوز معمولا در کوره‌ها استفاده می‌شوند و می‌توانند تا 1800 درجه سانتیگراد را تحمل کنند. این آجرها می‌توانند در برابر تغییرات فیزیکی و شیمیایی و همچنین نیروهای مکانیکی، در دماهای بالا مقاومت کنند.

نسوزهای شکل داده شده

نسوزهای شکل داده شده آنهایی هستند که در هنگام تحویل به مصرف کننده دارای شکل معینی هستند. این نسوزها را آجر نسوز ( آجر صنعتی، آجر کوره ) مینامند.

شکل آجرها ممکن است به دو حالت کلی تقسیم بندی شوند. یکی از آنها اشکال استاندارد است و دیگری اشکال خاص. اشکال استاندارد دارای ابعادی هستند که بوسیله اکثر تولید کنندگان نسوز مورد قبول بوده و تولید کننده ها از این ابعاد پیروی میکنند. این نسوزها عموما در کوره های همسان کاربرد دارد.

نسوزهای شکل داده شده عمدتاٌ بوسیله ماشین پرس تولید میشود. بنابراین انتظار میرود که خواص آنها هموژن باشد. البته برخی از نسوزهای شکل داده شده که بوسیله قالب گیری دستی تولید میشوند دارای خواص غیرهموژنی هستند.

ویژگی‌های کلی آجر نسوز چیست ؟

زمانی که خریداران آجر نسوز صنعتی ( آجر صنعتی، آجر کوره ) مورد نظر خود را انتخاب می‌کنند، مسائل مختلفی را درباره محصول در نظر می‌گیرند و دلایل بخصوص خودشان را دارند.

از جمله می‌توان به محلی که آجر در آن بکار گرفته می‌شود، ویژگی‌های آجر، شرایط تولید و همینطور شرایطی که آجر در آن استفاده می‌شود، و قیمت آجرها اشاره کرد. مشخصه‌های آجرهای نسوز مرتبط با عملکرد حرارتی، ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی، و ویژگی‌های محصول در دمای بالا هستند.

 البرزنما: قیمت آجر نما اصفهان

عملکرد حرارتی: ماگزیمم دمای محل استفاده، دمای ذوب یا گداختگی، هدایت حرارتی، ظرفیت گرمایی، انبساط دمایی، مقاومت نسبت به شوک حرارتی و…

ویژگی‌های فیزیکی: تراکم یا تخلخل، مقاومت در برابر ساییدگی و فرسایش، مقاومت ویژه الکتریکی در گرمایش الکتریکی، و دیگر مشخصه‌های ساختاری در دماهای بالا.

ویژگی‌های مکانیکی: استحکام در مقابل فشار، استحکام در مقابل شکستن، ویژگی‌های خزشی در دمای بالا، و ضریب کشسانی

ویژگی‌های شیمیایی: یکنواختی ترکیب، واکنش‌های بین مواد مختلف، تبخیر، خوردگی ناشی از سرباره‌ی اسیدی یا قلیایی، خورندگی شیمیایی از گازهایی مانند بخارآب، هیدروژن، کربن مونوکسید و …

ویژگی‌های در دمای بالا: دیرگدازی، دیرگدازی تحت فشار، پایایی تغغیر حجم در دمای بالا، مقاومت نسبت به شوک حرارتی، عملکرد ضد سرباره، و عملکرد ضد اکسیداسیون در آجرهای نسوز کربنی

مشخصه‌های کلی آجر نسوز

مواد بکار رفته در آجر: ماده تشکیل دهنده اصلی، تعیین کننده‌ی کیفیت و ویژگی‌های آجر نسوز است.

چگالی آجر: چگالی زیاد یک آجر نشان دهنده‌ی فشردگی و سختی بالای آجر است، اما هدایت حرارتی ممکن است در چنین آجری بالا باشد.

تخلخل آجر: میزان مشخصی ندارد، اما تولیدکنندگان می‌بایست تخلخل ظاهری را کنترل کنند.

دیرگدازی تحت فشار: به تغییر شکل آجر در محیط با حرارت بالا یا تحت فشار گفته می‌شود. این اصطلاح نشان دهنده‌ی مقاومت ماده نسبت به دمای بالاست.

مقاومت نسبت به شوک حرارتی: توانایی آجر برای مقاومت در برابر تغییرات حرارتی ناگهانی، بدون آن که از بین برود.

مقاومت فشاری: حداکثر فشاری که در دمای متعادل قابل تحمل است.

ضریب تغییر خطی: به آن تغییر خطی دوباره‌سوزی یا تغییر خطی رسوبی نیز گفته می‌شود. این عدد در واقع تفاوت انبساط و انقباض حجمی در یک تغییر دمایی یکسان است. اگر انبساط و انقباض یکسان باشند، می‌توانیم بگوییم که نرخ تغییر خطی صفر است.
 

شخصه‌های فیزیکی آجر نسوز

درجه سایش پذیری: مشخصه‌ی مهمی برای قضاوت درباره‌ی کارایی آجرهای نسوز است.

رسانایی حرارتی: نرخ شار گرمایی در واحد مساحت، در شرایطی که شیب دمایی داشته باشیم. این ویژگی با میزان تخلخل ارتباط دارد.

مقاومت ضربه‌ای: هرچه مقاومت ضربه‌ای بهتر باشد، عمر مفید سازه بیشتر است.

مقاومت نسبت به سرباره: به توانایی آجر برای مقاومت در مقابل سایش ایجاد شده توسط سرباره، در دمای بالا گفته می‌شود.
 

کاربردهای کلی آجر نسوز صنعتی ( آجر صنعتی ، آجر کوره ) چیست ؟

آجرهای نسوز به عنوان پایه اصلی سازه ها در شرایطی که دارای دمای بالا است، مانند کوره و دیگر تجهیزات حرارتی، کاربرد دارند. از این آجرها معمولا برای پوشش انواع کوره‌های صنعتی با دمای بالا، مانند کوره بلند، کوره های فولاد، کنورتر، کوره دوار و… استفاده می‌شود.

آجرهای نسوز در کوره‌های بلند جهت حافظت از دیواره‌ در مقابل دمای بالا استفاده می‌شوند. آجرهای نسوز با کیفیت و مهندسی شده می‌توانند کار طولانی و ایمن کوره و همچنین عملکرد مداوم آن را تضمین کنند.

در ساخت کوره‌های صنعتی متداول، برای چیدمان آجر نسوز در کوره های بلاست و کوره الکتریکی معمولا از آجرهای نسوز مستقیم، گوه‌ای شکل، قوسی شکل، و…  استفاده می‌شود. انتخاب این آجرهای نسوز نیازمند بررسی لازم و کار مهندسی است و بدون اطلاع نباید انتخاب کرد.
 

• صنایع متالورژی، صنایع برق
• صنایع فولاد و چدن، صنایع شیمیایی
• صنایع شیشه، صنایع فلزات غیر آهنی
• صنایع سیمان، صنایع سرامیک
• صنایع پتروشیمی و…

آجر نسوز به چند دسته تقسیم بندی می‌شود؟

در این قسمت ضمن آشنایی کلی با خصوصیات و ویژگی های انواع آجر صنعتی ، بطور خلاصه مزایا یا نقاط قوت و همچنین معایب یا نقاط ضعف آنها مورد بررسی قرار میگیرد.

دیرگدازها از نظر شیمیایی به سه دسته تقسیم بندی می‌گردند.

1. دیرگدازهای اسیدی
2. دیرگدازهای خنثی
3. دیرگدازهای قلیایی (بازی)

دسته بندی فوق بر اساس رفتار واکنشی اکسیدهای تشکیل دهنده دیرگداز با آب و بروز خاصیت اسیدی یا بازی ترکیب حاصل انجام گرفته است.

فروش آجر نسوز ( آجر صنعتی ، آجر کوره ) بطور کلی به چهار دسته آجر تقسیم بندی می‌شود.

• آجرهای سیلیسی
• آجرهای آلومینوسیلیکاتی (شاموتی)
• آجرهای آلومینی
• آجرهای منیزیتی

آشنایی کلی با خصوصیات و ویژگی‌های این آجرها می‌تواند در انتخاب آجر مورد نیاز شما کمک کند.

آجرهای دیرگداز آلومینوسیلیکاتی (آجر شاموتی)

این آجرها پر مصرفترین نوع آجر نسوز ( آجر نسوز صنعتی ) هستند که ماده اصلی تشکیل دهنده آنها خاکهای نسوز آلومینو سیلیکاتی کلسینه شده (شاموت) میباشد.

فروش آجر نسوز آلومینوسیلیکاتی (شاموتی) به پنج گروه استاندارد آجرهای فایرکلی عبارتند از : “سوپر-دیوتی” ، “های-دیوتی”، “شبه سیلیسی”، “مدیوم-دیوتی” و “لو دیوتی” . آجرهای رس دیرگداز های-دیوتی و سوپر-دیوتی معمولا از ترکیبی از رس‌ها ساخته می‌شوند. رس‌های فلینتی و کائولن‌های درجه یک در دیرگدازی بالا نقش دارند.

رس‌های پلاستیک شکل داده را تسهیل کرده و در استحکام پیوندها سهیم‌اند. فروش آجر نسوز این نوع آجر به نسبت استفاده از این رس‌ها در یک ترکیب و کیفیت آنها بستگی دارد.

خواص آجرهای آلومینوسیلیکاتی

خواص برجسته این آجرها که در فروش آجر نسوز آلومینوسیلیکاتی نقش مهمی دارد خاصیت دیرگدازی، استحکام و ثبات ابعادی در دماهای بالا است. این آجرها زمانی که در معرض تغییرات سریع دمایی قرار می‌گیرند مقاومت به ترک و پوسته‌ای شدن خوبی دارند.

دمای پخت بالای این آجرها استحکام دما بالای آجر را افزایش داده، ابعاد و ترکیبات معدنی آن را تثبیت می‌کند و مقاومت آنها را در برابر سیلان مذاب افزایش می‌دهد و آنها را نسبت به تجزیه شدن بی‌اثر می‌کند.

این آجرها در انواع کوره های صنعتی استفاده گسترده دارند و از نظر رفتار شیمیایی در مرز بین دیرگدازهای اسیدی و خنثی قرار میگیرند.

مزایا و معایب آجرهای شاموتی به شرح زیر میباشد:

• هدایت حرارتی و انبساط حرارتی کم
• ارزانی و فراوانی مواد اولیه و سادگی روش تولید
• کاربرد وسیع در مصارف عمومی صنعتی
• ضعف در برابر سرباره ها و محیط های قلیایی، خصوصا در مواردی که درصد Al2O3 آجر کم است.
• مقاومت سایشی و شوک پذیری مناسب